De geschiedenis van pepermunt

Kauwgom, tandpasta en snoepjes: wat zouden deze dingen zijn zonder pepermunt? Dit oude kruid wordt al duizenden jaren en in allerlei culturen gebruikt. Pepermunt werd halverwege de achttiende eeuw in Engeland voor het eerst officieel erkend en wetenschappelijk geclassificeerd. Er is echter bewijs dat men in het oude Rome, Griekenland en Egypte ook al pepermunt gebruikte. Lees verder voor meer informatie over dit bekende en veelzijdige kruid.

De naam

Als je het woord 'munt' hoort, waar denk je dan aan? Een geur? Een smaak? Pepermunt is naast groene munt en wintergroen een van de meest bekende muntachtige geuren. De wetenschappelijke naam is Mentha piperita (ook wel mentha balsamea) (8). Het woord pepermunt is afkomstig van het Latijnse mentha wat de basis vormt voor mentol. Pepermunt is net als lavendel een kruid dat al eeuwenlang gebruikt wordt in gerechten en medicijnen.

Structuur van de pepermuntplant

Wist je dat pepermunt eigenlijk een natuurlijke hybride is van twee andere soorten munt? Het is een kruising tussen watermunt (Mentha aquatica) en groene munt (Mentha spicata). Sommige mensen kweken pepermunt als een kruid terwijl anderen het onkruid vinden omdat het snel groeit en zich snel verspreidt. Het is een vaste plant met gladde, enigszins donzige, vierkante stengels. De plant wordt meestal 30 tot 100 centimeter hoog. De bladeren zijn lang en breed (5 tot 8 cm x 3 tot 4 cm), diepgroen van kleur en hebben getande randen. De plant heeft paarse, roze of witte bloemen van 6 tot 8 millimeter groot en een vierdelig midden. De bloemen verschijnen meestal halverwege en laat in de zomer.

Waar groeit pepermunt?

De pepermuntplant groeit het beste in vochtige, schaduwrijke plekken. De plant komt oorspronkelijk uit Europa en het Midden-Oosten, maar is tegenwoordig over vrijwel de hele wereld te vinden. Pepermunt wordt door sommige tuinders in Australië, Nieuw-Zeeland en de Grote Meren in de Verenigde Staten beschouwd als onkruid. Dat komt doordat de plant zich ontzettend snel verspreidt en groeit, waardoor andere planten en kruiden verstikken. Als je pepermunt in je tuin plant, moet je er rekening mee houden dat je mogelijk de controle verliest over de groei ervan en dat je mogelijk in moet grijpen.

Pepermunt wordt in de Verenigde Staten commercieel gekweekt in de omgeving van de Grote Meren. De staat Michigan produceert de meerderheid van de pepermunt die in de Verenigde Staten geconsumeerd wordt en is verantwoordelijk voor de productie van bijna 50% van alle pepermunt ter wereld. Interessant weetje: pepermuntolie afkomstig van planten uit de Verenigde Staten heeft volgens velen een lagere kwaliteit dan Engelse pepermuntolie die een stuk duurder is. Franse pepermuntolie heeft ook een hogere kwaliteit dan Amerikaanse pepermuntolie, maar lager dan Engelse olie.

De herkomst van pepermunt

Men maakte al in het oude Egypte op talloze manieren gebruik van pepermunt. Een Egyptische medische tekst uit 1550 voor Christus beweert dat pepermunt maagproblemen kan verhelpen. Pepermunt was in het oude Egypte zo waardevol dat het gebruikt werd als valuta. Het moderne woord munt, oftewel geld, is dan ook terug te leiden naar dit gebruik.

Pepermunt werd uiteindelijk vanuit het Midden-Oosten naar het noorden van Europa gebracht, waar geruchten over de eigenschappen van het kruid al snel de ronde deden. Monniken gebruikten in de middeleeuwen pepermunt om hun tanden te poetsen. Pepermunt heeft een sterke mentholgeur en dus werd het kruid gebruikt om ongedierte te verjagen uit de ruimtes waar kaas en ander etenswaar bewaard werd. Pepermunt werd halverwege de achttiende eeuw beschouwd als medicijn tegen allerlei aandoeningen, van ziektes tot migraines. Pepermunt werd steeds vaker gebruikt om mee te koken en als medicijn en dus werd het steeds meer geplant in tuinen. Dat leidde uiteindelijk tot het commercieel kweken van het kruid.

Pepermunt in de literatuur en religie

Pepermunt heeft door de jaren heen deel uitgemaakt van culturele, literaire en religieuze contexten. De Bijbel, een van de oudste boeken ter wereld, verwijst in het evangelie van Lucas naar het gebruik van pepermunt als valuta. In de oude Griekse mythologie veranderde Persephone, vrouw van Hades, als straf voor het verleiden van haar man in een riviernimf genaamd Minthe. Plinius de Oudere, een Romeinse filosoof, schreef over de eetlustopwekkende eigenschappen van pepermunt. Aristoteles, de Griekse filosoof, verwees in zijn geschriften naar pepermunt als afrodisiacum.

Het groeien en oogsten van pepermunt: de vraag

Pepermunt werd aan het einde van de achttiende eeuw in Engeland voor het eerst op commerciële wijze geproduceerd. Tegenwoordig wordt er jaarlijks ongeveer 4000 liter pepermuntolie geproduceerd. De meerderheid daarvan, 80%, wordt geproduceerd in de Verenigde Staten. In het Verenigd Koninkrijk, Australië en Nieuw-Zeeland worden tevens aanzienlijke hoeveelheden olie geproduceerd. De vraag naar pepermunt stijgt momenteel jaarlijks met ongeveer 5%. Deze stijging is grotendeels te danken aan het gebruik ervan in Japan en China.

Pepermunt wordt in de zomer geoogst. De planten worden afgesneden en verwerkt in een op water gebaseerd distillatieproces . De olie bevindt zich voornamelijk in de onderkant van de bladeren. Er zijn twee soorten pepermunt die gekweekt worden voor de commerciële productie van pepermuntolie. De eerste soort heet Black Mitcham. Deze pepermunt is van hogere kwaliteit, maar vatbaarder voor schimmel. De tweede soort heet Todd's Peppermint. Deze soort is taaier en wordt het meest gebruikt.

De oogst begint meestal als de plant begint te bloeien en in droog, zonnige weer nadat de dauw verdwenen is. Er wordt gebruikgemaakt van conventionele maaiers om de planten te snijden. Op deze manier breken of scheuren de bladeren niet. Het is belangrijk om de bladeren intact te houden, omdat deze de meeste olie bevatten.

De plant wordt vervolgens in roestvrij stalen vaten met stoom gedistilleerd. De stoom wordt afgekoeld en het water en de olie worden gescheiden. Het belangrijkste ingrediënt van pepermuntolie is menthol, maar de olie bevat ook andere stoffen zoals menthone. De kwaliteit van de olie is afhankelijk van de verhouding tussen menthol en menthone.

Het is interessant dat de hoeveelheid menthol niet bepaald welke soort olie het meest gekocht wordt. Japanse pepermuntolie bevat ongeveer 85% mentol en Engelse olie 60 tot 70%, maar toch wordt deze laatste olie als 's werelds beste gezien. Amerikaanse pepermuntolie, die de markt domineert, bevat daarentegen slechts 50% menthol.

Pepermuntolie kan enkele maanden bewaard worden, mits de olie uit direct zonlicht en hitte gehouden wordt. Dit kan mogelijk verklaren waarom men pepermuntolie van enigszins goede kwaliteit aantrof in Egyptische grafkelders.

Pepermunt in gerechten

Pepermunt wordt al eeuwenlang in de keuken gebruikt. Het wordt gebruikt om sauzen, soepen, vlees en gerechten smaak te geven. Hoewel pepermunt soms gebruikt wordt om salades en ander voedsel smaak te geven, wordt het voornamelijk in snoep en desserts gebruikt.

Pepermunt in snoep

Snoep met pepermuntsmaak heeft de laatste paar honderd jaar een metamorfose ondergaan. De verfrissende smaak heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de ontwikkeling van snoep en tandpasta met pepermuntsmaak. Harde snoepjes met pepermuntsmaak werden in 1780 ontwikkeld om maagindegestie te verhelpen. Pepermuntsnoep werd als gevolg daarvan zeer populair in Europa. Snoep met pepermunt en kaneel was razend populair in de jaren '50 van de negentiende eeuw.

Wrigley's, een Amerikaans kauwgombedrijf, bracht in 1893 als eerste kauwgom met pepermuntsmaak op de markt. Dit zorgde ervoor dat Life Savers hun eerste pepermuntsnoepje, genaamd Pep-O-Mint, ontwikkelde in 1912. De bedenker van Pez, afkomstig uit Oostenrijk, introduceerde niet lang daarna de eerste Pez-snoepjes met pepermuntsmaak (1927). Tegenwoordig wordt pepermunt in allerlei soorten snoep gebruikt: harde snoepjes, individueel verpakte snoepjes, chocolade en zuurstokken.

Zuurstokken met pepermunt

In 1847 doken er in de Verenigde Staten voor het eerst zuurstokken met pepermunt op. Een Duitse immigrant genaamd August Imgard versierde zijn kerstboom namelijk met zuurstokken en andere versiering. De zuurstok werd naar aanleiding hiervan een veel gebruikte versiering. De rood-wit gestreepte zuurstok bestaat pas sinds de jaren '50 van de twintigste eeuw. Snoepproducten begonnen toendertijd met het produceren van snoep in fabrieken, in plaats van in kleine snoepwinkels.

Pepermunt in desserts

Omdat zuurstokken oorspronkelijk werden gebruikt om de kerstboom te versieren, doken er steeds meer desserts met pepermunt op. Denk maar eens aan pepermunt in brownies, milkshakes, koffie, cheesecake, truffels en koekjes.

Pepermuntthee

Pepermunt is niet alleen populair in zoete producten, maar ook als theesmaak (10). Niet alleen het karakteristieke verkoelend effect van de bladeren met menthol is aanwezig, maar er zijn ook talloze gezondheidsvoordelen. De thee bevat weinig tot geen cafeïne en daarom kiezen veel mensen ervoor om deze thee te drinken (3). Pepermunt heeft een verkwikkend effect en wordt al heel lang gebruikt om gevoelens van moeheid tegen te gaan (6).

Historisch medisch gebruik van pepermunt

Pepermunt wordt net als lavendel en andere kruiden gebruikt om de gezondheid te ondersteunen. Pepermunt werd in de dertiende eeuw al genoemd in de IJslandse farmacopee die volstond met overzichten van medicijnen, gebruiksaanwijzingen en effecten. Hier zijn enkele voorbeelden van vermeende gezondheidsvoordelen van pepermunt door de jaren heen:

1. Spijsvertering

Een van de meer bekendere historische toepassingen van pepermunt is het behandelen van maagproblemen (1, 2). De oude Egyptenaren gebruikten pepermunt om hun spijsvertering te ondersteunen. Er zijn zelfs gedroogde pepermuntbladeren uit 1000 voor Christus gevonden in Egyptische piramides! Het historisch gebruik stopt echter niet bij het oude Egypte. Altoids, harde pepermuntsnoepjes, kwamen in 1780 op de markt en pepermunt wordt sindsdien wereldwijd beschouwd als een middel dat de spijsvertering ondersteunt. 926 mensen met darmproblemen werden voor negen verschillende onderzoeken behandeld met pepermuntolie. Velen van hen beweerden later dat hun symptomen dankzij de olie verminderden. De oude Grieken geloofden dat pepermunt de hik kon verhelpen en de Romeinen gebruikten het om hun maag tot rust te brengen.

2. Pijnstilling

Er werd in 1879 een rapport gepubliceerd waarin er voor het eerst een link werd gelegd tussen pepermunt en de behandeling van hoofdpijn. In de jaren '90 vond er een soortgelijk Duits onderzoek plaats (5). Onderzoekers beweerden dat een oplossing van ethanol, die 10% pepermuntolie bevat, hetzelfde effect had als 1000 milligram paracetamol (4). Het was verboden om pepermunt te consumeren in het leger van de oude Grieken, men dacht namelijk dat het een afrodisiacum was dat een negatief effect zou hebben op de soldaten.

3. Menstruatiepijn

Pepermunt werd in de achttiende eeuw steeds meer vaker om menstruatiepijn tegen te gaan. Men dacht waarschijnlijk dat pepermunt de spieren ontspant, waardoor de krampen verminderen(7).

4. Frisse adem

Deze is makkelijk. Pepermunt zorgt voor een frisse adem. Iedereen heeft weleens een pepermuntje of kauwgom met pepermuntsmaak genomen na een maaltijd vol knoflook of de tanden gepoetst met tandpasta met pepermuntsmaak.
Deze is makkelijk! Pepermunt zorgt voor een frisse adem. Iedereen heeft weleens een pepermuntje of kauwgom met pepermuntsmaak genomen na een maaltijd vol knoflook of de tanden gepoetst met tandpasta met pepermuntsmaak. Pepermunt wordt al bijna 2000 jaar gebruikt om de mond en tanden fris te houden. Onlangs is er in de kelder van een museum in Wenen een recept gevonden dat waarschijnlijk het oudste tandpastarecept ter wereld is. Het recept stamt uit de vierde eeuw en bevat pepermunt, haliet, gedroogde iris en peperkorrels. De ingrediënten werden verkruimeld en met behulp van speeksel op de tanden gewreven. De Romeinen zaten op het goede spoor, zij gebruikten namelijk ook pepermunt om hun tanden te poetsen. Colgate lanceerde hun eerste tandpasta in een pot in 1873. Desondanks is het waarschijnlijk een beter idee om moderne tandpasta te gebruiken om je tanden en mond schoon te houden (8, 9)/a>!

Peppermint van Young Living

Peppermint is zeer populair. De olie kan op de huid aangebracht worden zodat men kan genieten van de koele, tintelende sensatie die heerlijk kan zijn na lichamelijke inspanning. Peppermint kan gebruikt worden om geuren of smaken te maskeren, de huid te verfrissen en verzorgen en het welzijn van huid en haar te bevorderen. Peppermunt+ van Young Living kan toegevoegd worden aan eten of drinken en geeft een frisse smaak. We raden aan om Peppermint op de huid aan te brengen als je op zoek bent naar manieren om je dagelijkse routine een oppepper te geven.

De kracht van pepermunt

Men blijft onderzoek doen naar de effecten van pepermunt op het menselijk lichaam, maar één ding is zeker: deze veelzijdige olie, die gebruikt kan worden in hartige gerechten, snoep en tandpasta, gaat voorlopig nergens heen!

De geschiedenis van
wierook

De geschiedenis van
lavendel

De geschiedenis van
teatree (melaleuca)